Obrzękówka u prosiąt – z czego wynika i jak jej zapobiegać?

Choroba obrzękowa najczęściej dosięga prosiąt największych, a jej leczenie zwykle jest nieskuteczne i niestety w 90% przypadków kończy się zgonem. W związku z tym znacznie lepiej zapobiegać chorobie. Kluczową rolę odgrywa tu właściwe odżywianie. I choć zbilansowana dieta może wymagać dodatkowych nakładów finansowych, zapobieganie jest znacznie tańsze niż leczenie obrzękówki u prosiąt czy też straty w związku z ich zgonem.

Co powoduje chorobę obrzękową u prosiąt?

Choroba może pojawić się do dwóch tygodni po odsadzeniu prosiąt. Następuje w wyniku popełnianych błędów żywieniowych zarówno w okresie przed, jak i po odsadzeniu. Największe ryzyko powoduje oczywiście zmiana pokarmu. Mleko maciory jest bogate w immunoglobulin klasy A, który doskonale działa na odporność młodych. Natomiast po odcięciu prosiąt od mleka naturalnie następuje obniżenie odporności, przez co jednocześnie wzrastają szanse na pojawienie się bakterii E.coli w jelicie cienkim. Wówczas toksyny uwalniają się do naczyń krwionośnych. Z nich zaś wydobywa się płyn, powodując widoczne obrzęki. Rozwiązaniem tego problemu nie są jednak antybiotyki, a właściwe przygotowanie prosiąt do odsadzenia pod względem żywieniowym.

Pasza zakwaszona jako środek zapobiegawczy przeciwko obrzękówce

Wraz z pozbawieniem młodych mleka matki, podnosi się pH żołądka. Aby je obniżyć i zachować właściwy poziom pH w przewodzie pokarmowym, niezbędne jest dostarczanie prosiętom właściwych substancji odżywczych. Wówczas pasza zakwaszona jest bardzo dobrym środkiem zapobiegawczym przeciwko występowaniu kolonizacji szczepów E.coli w jelicie cienkim. Pasze typu prestarter zawierają różne białka, dlatego tak ważne jest sprawdzenie jego poziomu. Powinien on wynosić od 17 do 20%. Większa ilość procentowa białka może wpływać negatywnie i zwiększać ryzyko wystąpienia choroby obrzękowej. W związku z tym istotny jest wybór paszy wielokwasowej. Jaką funkcję spełniają poszczególne kwasy?

• Kwas mrówkowy – przeciwdziała namnażaniu bakterii E.coli oraz Salmonelli, a także posiada właściwości grzybobójcze.
• Kwas mlekowy – znacznie poprawia przyrosty.
• Kwas fosforowy – pobudza wydzielanie śliny oraz kwasu solnego w żołądku, jak również zwiększa apetyt.
• Kwas cytrynowy – zwiększa żerność, polepszając smak paszy.
• Kwas jabłkowy – silny prebiotyk, dodatkowo polepszający smak paszy i zwiększający apetyt.
• Kwas benzoesowy – silnie przeciwdziała Salmonelli, szczepom E.coli, grzybom oraz pierwotniakom.

Inne środki pozwalające uniknąć choroby obrzękowej u prosiąt

Najważniejszą kwestią w zapobieganiu obrzękówce jest oczywiście właściwe żywienie prosiąt. Niemniej, istnieją dodatkowe środki, które pozytywnie wpływają na prosięta po odsadzeniu i pozwalają uniknąć choroby. Jednym z takich sposobów jest zadbanie o kojce na odchowalni. Powinny być one ciepłe, suche i czyste. Podczas redukowania stresu po odsadzeniu bardzo ważną rolę odgrywa temperatura. Pomieszczenie dla prosiąt powinno być dogrzewane o 3-4°C wyżej niż zazwyczaj.

Oprócz tego warto jest dostawić dodatkowe karmniki w kojcach. Dlaczego? Młode prosięta były przyzwyczajone do jednoczesnego karmienia. Udostępniając im jedynie automaty paszowe, będzie to drastyczna zmiana. W pierwszych dniach wprowadzenia do kojca nie dadzą one prosiętom wystarczająco dużo miejsca, tak aby każde z nich mogło najeść się w tym samym czasie. Silniejsze i większe osobniki będą jadły pierwsze, a w stresie przed napierającymi z tyłu prosiętami, będą jadły nadmiernie. W związku z tym niezwykle ważne jest zapewnienie prosiętom równoczesnego dostępu do koryta.

Choroba obrzękowa u prosiąt stanowi duży problem i choć możliwość jej wystąpienia wynosi jedynie 15%, to umieralność w przypadku zachorowania aż 90%. W związku z tym bardzo ważne jest podejmowanie środków zapobiegających. W pierwszej kolejności należy zadbać o właściwe odżywianie, bogate w różnego rodzaju białka, które obniżą pH przewodu pokarmowego. Równie ważne jest obniżenie stresu poprzez właściwą temperaturę i zapewnienie jednoczesnego dostępu do pokarmu. Wówczas zminimalizujemy szanse na wystąpienie obrzękówki i unikniemy kosztów związanych z leczeniem lub możliwą stratą.

Inspirowane: Bas-pol.pl – pasza dla świń