Dyrektywa SUP – co oznacza dla przedsiębiorców? Omówienie wprowadzonych zmian

24 maja 2023 roku weszła w życie ustawa, która implementuje do polskiego porządku prawnego zapisy unijnej Dyrektywy SUP. Co to oznacza dla przedsiębiorców? Przedstawiamy najważniejsze zmiany.

Kogo dotyczy i co grozi za złamanie dyrektywy SUP?

 Wyniki badań są alarmujące. Tworzywa sztuczne stanowią aż 80-85 proc. odpadów w morzach i oceanach, z czego połowa to wykonane z plastiku produkty jednorazowego użytku. Żeby zapobiec dalszej degradacji środowiska wodnego, Parlament Europejski i Rada UE opracowały Dyrektywę SUP (Single USE Plastic). Jej celem jest zmniejszenie ilości plastikowych wykorzystywanych w obrocie. Kogo dotyczą nowe przepisy, jakie produkty obejmują i co grozi za złamanie prawa?

Dyrektywa SUP – kogo dotyczy?

 Dyrektywa SUP dotyczy tych przedsiębiorców, którzy wytwarzają, importują lub wewnątrzwspólnotowo nabywają określone produkty, a następnie wprowadzają je do obrotu (nawet jeśli ich produkcję zlecili innemu podmiotowi).

Jakie produkty obejmuje dyrektyw SUP

 W świetle ustawy za produkt uznaje się:

• produkty jednorazowego użytku, które zostały wykonane z tworzyw sztucznych; wymienione w załącznikach nr 6-10 ustawy, takie jak słomki, sztućce, talerze, mieszadełka do napojów czy też pojemniki na żywność z polistyrenu ekspandowanego (EPS),
• odpady olejowe, smarowe i opony wymienione w załączniku 4a do ustawy, nawet jeśli stanowią wyłącznie część składową lub przynależność pojazdów, które są importowane lub nabywane wewnątrzwspólnotowo,
• narzędzia połowowe, które zawierają tworzywa sztuczne.

Co grozi za złamanie przepisów dyrektywy SUP?

 Na przedsiębiorcę, który wprowadza do obrotu produkty objęte zakazem, zostanie nałożona kara finansowa. W zależności od skali naruszenia może ona wynieść od 10 tys. zł do 500 tys. zł.

Dyrektywa SUP – najważniejsze zmiany

 Dyrektywa SUP wprowadza nowe przepisy, których konsekwencje odczują zwłaszcza przedsiębiorcy działający w branży gastronomicznej i w przemyśle spożywczym. Co konkretnie się zmieni?

1. Zakaz wprowadzania do obrotu określonych produktów jednorazowego użytku, które zostały wykonane z tworzyw sztucznych. Obowiązuje od 24 maja 2023 r. i dotyczy takich produktów jak:

• sztućce,
• talerze,
• słomki,
• mieszadełka do napojów,
• pojemniki na żywność wykonane z EPS,
• pojemniki na napoje, w tym zakrętki i wieczka z EPS,
• kubki na napoje,
• wyroby wykonane z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.

Co ważne, wymienione produkty mogą być wydawane lub sprzedawane przez jednostki hurtowe, detaliczne i gastronomiczne do wyczerpania ich zapasów na rynku.

2. Nakaz pobierania opłat od użytkownika końcowego. Zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. Od tej pory jednostki gastronomiczne, vendingowe oraz handlu detalicznego i hurtowego będą zobowiązane do pobierania opłat od użytkowników nabywających plastikowe opakowania jednorazowego użytku.

3. Nakaz prowadzenia ewidencji i sprawozdawczości w zakresie jednorazowych produktów, które zostały wykonane z tworzyw sztucznych. Zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. Dotyczy jednostek pobierających opłatę od użytkownika końcowego. Muszą one ewidencjonować liczbę nabytych i wydanych (odpłatnie lub nie) produktów jednorazowego użytku wykonanych z tworzyw sztucznych i składać sprawozdania za każdy kwartał.

4. Obowiązek zapewnienia użytkownikowi końcowemu alternatywy wobec plastikowych produktów jednorazowego użytku. Zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. Ciąży na jednostkach gastronomicznych, vendingowych oraz handlu detalicznego i hurtowego. Podmioty będą zmuszone do zaproponowania użytkownikowi produktów wykonanych z materiałów biodegradowalnych, np. drewna, lub opakowań wielokrotnego użytku.

Dyrektywa SUP wprowadza wiele istotnych zmian, zwłaszcza jeśli chodzi o funkcjonowanie przedsiębiorstw z branży gastronomicznej i przemysłu spożywczego. Warto mieć ich świadomość, aby uniknąć dotkliwych kar. Jeżeli nie wiesz, czy nowe obowiązki dotyczą Twojej działalności, eksperci ds. ochrony środowiska odpowiedzą na wszelkie Twoje pytania.